این روزها در مدارس دینی اهل سنت بلوچستان شاهد برگزاری مراسمات ویژه تحت عنوان ختم بخاری هستیم .
در این نوشتار کوتاه به معرفی شخصیت این امام بزرگ اهل سنت که بشریت وامت اسلامی را وامدار خود ساخته است پرداخته می شود .
دوره درسی در مدارس دینی بلوچستان
دوره درسی طلاب مدارس دینی بلوچستان که برگرفته از برنامه درسی مدرسه بزرگ فکری وعلمی دیوبند در شبه قاره هند می باشد؛ هشت سال بوده که دو سال ان را دوره مقدمات؛ چهار سال دوره سطح ودوسال اخر را دوره حدیث در بر می گیرد . در طول دوران تحصیل طلاب علوم دینی به صورت شبانه روزی دروسی در فقه ؛لغت ؛ ادبیات عرب ؛فلسفه ومنطق؛ نظم ونثر فارسی وعربی ؛تاریخ ،تفسیر وحدیت را فرا می گیرند. در سال پایانی با فراگیری احادیث کتب شش گانه حدیثی اهل سنت که به صحاح سته مشهور هستند فارغ التحصیل می شوند.
که در سالیان اخیر نیز پس از این دوره دوره فتوی در برخی از مدارس نیز به مدت دوسال تدریس می شود
سال تحصیلی همه ساله از ۱۵ماه شوال قمری شروع وتا اواخر ماه رجب دایراست .وتعطیلات از اول ماه شعبان تا ۱۵ ماه شوال را در برمی گیرد تا طلاب وعلما بتوانند در ماه مبارک رمضان در مساجد به تبلیغ وامور معنوی وامامت نماز تراویح مشغول گردند وبرای عیدین فطر وقربان نیز مدت یک تا دوهفته مدارس تعطیل می گردد.
کتاب صحیح بخاری
در این میان کتاب الجامع الصحیح امام محمد بن اسماعیل بخاری از اهمیت وتوجه بیشتری برخوردار است واهل سنت ان را صحیح ترین کتاب؛ بعد از کتاب الله قلمداد می نمایند وبه صحت احادیث ان گواهی وشهادت می دهند.
امام بخاری
امام ائمه وشیخ حفاظ امت ابوعبد الله محمد بن اسماعیل بخاری فارسی رحمه الله دربخارا در سال ۱۹۴ هجری متولد شد. برای طلب احادیث سفر های متعدد وطولانی درسرزمین های مختلف اسلامی انجام داد .
پیش نویس کتاب الجامع الصحیح را در حرم شریف اغاز نمود وتالیف کتاب صحیحش شانزده سال طول کشید .
در روستای خرتنگ در نزدیکی سمرقند در سال ۲۵۶ هجری پس از امتحانی سخت از سوی حاسدان وعلمای درباری دار فانی را وداع گفت .
تلاش های امام بخاری در تدوین حدیث
امام بخاری یتیمی است که زندگی سختی را اغاز می کند که تحت تربیت مادری نمونه قرار می گیرد وبرای کسب علم وفضیلت مسافرت های طاقت فرسائی را متحمل می شود وبا دقت وهوشیاری زیادی با فهم دقیق کارخودرا اغاز می کند وایمان عمیق به خداوند وقرآن وپیامبرصلی الله علیه واله وسلم سبب می شود هرگز به دربار حکام وشاهان نرفته گرچه مورد بی مهری واذیت وازارانان قرار گیرد وبا ترک شبهات از میان صدها هزار حدیث جمع اوری شده فقط هفت هزار واندی را به رشته تحریر دراورد وبا بی اعتمادی به مادیات وتوجه به کاروتلاش علمی دربذل وبخشش سرامد روزگار بود
کتاب صحیح او در برگیرنده احادیث گهربار پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم می باشد که کتابی است برای عامه مسلمین ومخصوصا برای معلم ومتعلم، استاد ودانشجو، محدث وفقیه وبرای کسی که قصد احاطه به احادیث نبوی را دارد.
امام بخاری علاوه بر این کتاب بیش از بیست تالیف دیگردرزمینه های تاریخ وعلوم حدیثی دارد .
امام بخاری شخصیتی بزرگ بود وشهرت جهانی او درعصرخویش وحتی اعصار بعدی در مقابل نبوغ بی نظیر این رادمرد؛ مبالغه نبود. درجوامع مختلف نوابغ همیشه تاوان نوع اوری ونبوغ خویش را با حسد؛ کینه ؛عداوت وایجاد شک وشبهه در قدرت وتوانائیشان را از سوی معاندان وحسودان پرداخته اند ولی انان ازهرامتحانی وازمایشی همچون فلزی که دراتش انداخته می شود تا ناخالصیش ازبین برود وصیقل یابد سربلند وپیروزبیرون امده اند.
امام بخاری نیز تاوان نبوغ خویش را بارها دیده بود
امتحان وآزمایش امام بخاری در بغداد
در حالی که او وارد بغداد شد مردم کیلومترها به استقبالش امدند ولی علما ومحدثان حسود در حلقه علمی درسش او را مورد امتحان قرار دادند وبا ارائه صد حدیث وتداخل متن وسند از او خواستند در خصوص این احادث اظهار نظر کند که امام بخاری با علم وحافظه قوی خود از این امتحان بزرگ سر افراز بیرون امد ودر بغداد وهر جای دیگر به انچه که در مجلس امام بخاری اتفاق افتاد نقل کلام شد وبه قدرت وحافظه ودقت روایت حدیث او اعتراف کردند در نزد انان برخوردار است زیرا که آئینه تمام نمای نبوت است .
تعداد احادیث صحیح بخاری
امام بخاری برای تالیف این کتاب در کتابخانه ای ننشست بلکه او سفرهای طولانی انجام داد وانرا در شانرده سال تالیف کرد. ۷۲۷۵ حدیث وسخن گهربار رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم را در کتاب ( الجامع الصحیح المسند المختصر من حدیث رسول الله صلی الله علیه وسلم وسننه وایام ) گرد اوری وبه بشریت ارزانی داشت .
از این رو امت اسلامی به ایمان کامل به کتاب صحیح بخاری اهمیت داده واز جایگاه عزیز ووالایی در نزد انان برخوردار گردید .امام بخاری ذلت علم را نپذیرفت وبه دربار پادشاه بخارا برای تدریس احادیث ویژه فرزندان حاکم نپرداخت بدین سبب مورد خشم قرار گرفت وبه سوی سمرقند حرکت کرد ودر شب عید فطر سال ۲۵۶ هجری جان به جان افرین تسلیم کرد خداوند به او جزای نیک عطا نماید .
برگرفته از کتاب آشنائی با زندگانی امام بخاری اثر عبد المنعم قندیل
