*« قَالَتْ عَائِشَهُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَا مِنْ یَوْمٍ أَکْثَرَ مِنْ أَنْ یُعْتِقَ اللَّهُ فِیهِ عَبْدًا مِنْ النَّارِ مِنْ یَوْمِ عَرَفَهَ وَإِنَّهُ لَیَدْنُو ثُمَّ یُبَاهِی بِهِمْ الْمَلَائِکَهَ فَیَقُولُ مَا أَرَادَ هَؤُلَاءِ.رواه مسلم (۱۳۴۸)». « از حضرت عایشه رضی الله عنها روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: روز عرفه روزی است که خداوند بیشترین بندگان را از جهنم آزاد میکندو [در این روز با رحمتش بیشتر از روزهای دیگر به بندگانش] نزدیک میشود و به وسیله آنها بر ملایکه مباهات می کند و میفرماید: این بندگان چه میخواهند [تا به آنها ببخشم]»
*«عَنْ طَلْحَهَ بْنِ عُبَیْدِ اللَّهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ أَفْضَلُ الدُّعَاءِ دُعَاءُ یَوْمِ عَرَفَهَ وَأَفْضَلُ مَا قُلْتُ أَنَا وَالنَّبِیُّونَ مِنْ قَبْلِی لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ. (رواه مالک فی الموطأ) »«از طلحه بن عبیدالله رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: بهترین دعا دعای روز عرفه است وبهترین آنچه که من و پیامران قبل از من گفته اند لا إله الا الله وحده لا شریک له است. »
*«عَنْ أَبِی قَتَادَهَ رضی الله عنه قَالَ: سُئِلَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عن صَومِ یَوْمِ عَرَفَهَ، قَالَ: «یُکَفِّرُ السَّنَهَ المَاضِیَهَ وَالبَاقِیَهَ(رواه مسلم)» «از ابی قتاده انصاری رضی الله عنه روایت است که از رسول خدا در مورد روزه روز عرفه سوال شد فرمود: کفاره ی گناهان سال گذشته و سال جاری است . » (روزهٔ عرفه به دلیل آنچه از رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ در مورد روزهٔ عرفه به ثبوت رسیده، مستحب است اما کسی که خودش در صحرای عرفه حاضر باشد (یعنی حاجی باشد) روزه برایش مستحب نیست، زیرا رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ در حالی که روزه نبود در عرفه وقوف نمود.)
*حدیث دعای پیامبر صلی الله علیه وسلم در روز عرفه برای بخشش امت «عَنْ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ کِنَانَهَ بْنِ عَبَّاسِ بْنِ مِرْدَاسٍ السُّلَمِیُّ، أَنَّ أَبَاهُ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِیهِ، أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ دَعَا لِأُمَّتِهِ عَشِیَّهَ عَرَفَهَ، بِالْمَغْفِرَهِ، فَأُجِیبَ: إِنِّی قَدْ غَفَرْتُ لَهُمْ، مَا خَلَا الظَّالِمَ، فَإِنِّی آخُذُ لِلْمَظْلُومِ مِنْهُ، قَالَ: أَیْ رَبِّ! إِنْ شِئْتَ أَعْطَیْتَ الْمَظْلُومَ مِنَ الْجَنَّهِ، وَغَفَرْتَ لِلظَّالِمِ، فَلَمْ یُجَبْ عَشِیَّهً، فَلَمَّا أَصْبَحَ بِالْمُزْدَلِفَهِ، أَعَادَ الدُّعَاءَ، فَأُجِیبَ إِلَى مَا سَأَلَ، قَالَ: فَضَحِکَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ – أَوْ قَالَ تَبَسَّمَ – فَقَالَ لَهُ أَبُو بَکْرٍ وَعُمَرُ: بِأَبِی أَنْتَ وَأُمِّی، إِنَّ هَذِهِ لَسَاعَهٌ مَا کُنْتَ تَضْحَکُ فِیهَا، فَمَا الَّذِی أَضْحَکَکَ؟ – أَضْحَکَ اللَّهُ سِنَّکَ – قَالَ: إِنَّ عَدُوَّ اللَّهِ إِبْلِیسَ لَمَّا عَلِمَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ قَدِ اسْتَجَابَ دُعَائِی وَغَفَرَ لِأُمَّتِی، أَخَذَ التُّرَابَ، فَجَعَلَ یَحْثُوهُ عَلَى رَأْسِهِ، وَیَدْعُو بِالْوَیْلِ وَالثُّبُورِ، فَأَضْحَکَنِی مَا رَأَیْتُ مِنْ جَزَعِهِ(ابن ماجه)».
از عبدالله بن کنانه روایت شده است که پدرش از پدربزرگش روایت کرده است که گفت: پیامبر صلی الله علیه وسلم مغرب روز عرفه برای امتش دعا کرد، پس جواب داده شد (خداوند به او جواب داد): من امت تو جز ظالم را بخشیدم که حق مظلوم را برایش از ظالم میگیرم؛ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: خدایا! اگر بخواهی به مظلوم از بهشت عطا میکنی و ظالم را [نیز] میبخشی (خدایا! ظالم را ببخش و مظلوم را به بهشت داخل گردان)؛ اما مغرب جواب دعای پیامبر صلی الله علیه وسلم داده نشد؛ صبح در مزدلفه، پیامبر صلی الله علیه وسلم دعا را تکرار کرد، پس درخواستش پذیرفته شد. عباس بن مرداس (راوی) میگوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم خندید – یا (شک راوی) گفت: پیامبر صلی الله علیه وسلم تبسم کرد – ابوبکر و عمر رضی الله عنهم عرض کردند: پدر و مادرمان فدایت شود! عادت شما این نبوده که در چنین ساعتی بخندید، چه چیزی تو را به خنده واداشت؟ خدا کند همیشه خندان باشی (هرگز تو را غمگین نبینیم)! فرمودند: دشمنِ خدا ابلیس وقتی که دانست خداوند متعال دعای مرا پذیرفته است و امتم را بخشیده است، خاک برداشت و آن را بر سرش میریخت و واویلا میگفت و نفرین میکرد، پس جزع و فزع ابلیس مرا به خنده واداشت»