اهل سنت معتقد به خلافت و امامت بلافصل حضرت علی نیستند

اهل سنت معتقد به خلافت بلافصل حضرت علی نیستند

بنابر نبود نص صریح،  اهلسنت معتقد به خلافت و امامت بلافصل حضرت علی نیستند.
بعضی می گویند رسول الله صلی الله علیه و سلم در مکانی به نام غدیر خم حضرت علی رضی الله عنه را جانشین بعد از خود تعیین نمود؛ لذا حضرت علی رضی الله عنه خلیفه بلا فصل و وصیّ رسول الله صلی الله علیه و سلم می باشد آیا این گفته صحت دارد؟

در پاسخ می گوئیم: خیر. نزد اهل سنت و الجماعت این گفته صحت ندارد و خلیفه بلا فصل رسول الله صلی الله علیه و سلم بعد از وفات آنحضرت ابوبکر صدیق رضی الله تعالی عنه می باشد که به اجماع صحابه به عنوان جانشین تعیین شد و همه بر دست او بیعت کردند و خود حضرت علی و همچنین حضرت عباس بن عبدالمطلب رضی الله عنهما و تمام صحابه رضوان الله تعالی علیهم اجمعین از چنین وصیتی آگاه نبودند، لذا واقعه ی غدیر هیچ ربطی به خلافت حضرت علی ندارد به دلایل زیر:

دلیل اول: امام بخاری رحمه الله با سند خود روایت نموده است که حضرت علی بن ابی طالب رضی الله عنه از نزد پیامبر صلی الله علیه و سلم خارج شد در همان مریضی که آنحضرت صلی الله علیه و سلم از آن وفات کرد، مردم گفتند: یا اباحسن رسول الله صلی الله علیه و سلم در چه حالی صبح کردند، در جواب فرمود: الحمد لله در حالی صبح کردند که حال مبارکش خوب بود، حضرت عباس بن عبدالمطلب دست حضرت علی رضی الله عنهما را گرفت و گفت: قسم به خدا تو بعد از سه روز بنده عصا می شوی (یعنی، بعد از سه روز آنحضرت صلی الله علیه و سلم وفات می کند و تو از دیگران پیروی میکنی و به جای اینکه آمر باشی مامور قرار می گیری) و من بخدا قسم رسول الله صلی الله علیه و سلم را طوری می بینم که به زودی از همین مریضی اش وفات می کند من چهره های فرزندان آدم را وقت موت می شناسم برویم پیش رسول الله صلی الله علیه و سلم باید این موضوع را از وی بپرسیم که این امر خلافت در میان چه کسانی است، اگر در میان ما باشد، ما آن را بدانیم و اگر در میان غیر ما باشد، باز هم آنرا بدانیم که برای ما وصیت بکند. حضرت علی رضی الله عنه در جواب فرمود: «فَقَالَ عَلِیٌّ إِنَّا وَاللَّهِ لَئِنْ سَأَلْنَاهَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فَمَنَعَنَاهَا لَا یُعْطِینَاهَا النَّاسُ بَعْدَهُ وَإِنِّی وَاللَّهِ لَا أَسْأَلُهَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ» بخدا قسم اگر ما خلافت را از رسول الله صلی الله علیه و سلم سوال کنیم و آنرا از ما منع کند مردم بعد از وفات پیامبر آنرا به ما نمی دهند و من قسم بخدا خلافت را از رسول الله صلی الله علیه و سلم سوال نمی کنم.

صحیح البخاری – بَاب مَرَضِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَوَفَاتِهِ وَقَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى { إِنَّکَ مَیِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَیِّتُونَ ثُمَّ إِنَّکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ تَخْتَصِمُونَ }.

پس اگر در قرآن یا در احادیث پیامبر صلی الله علیه و سلم بویژه در غدیر خم نصی که بر خلافت حضرت علی دلالت کند وجود می داشت، حضرت عباس این پیشنهاد را نمی داد و حضرت علی هم این جواب را نمی داد بلکه به جای آن می گفت: وصیّ رسول الله صلی الله علیه و سلم منم و آنحضرت جانشینی مرا در غدیر خم اعلام نموده است. نکته دیگر که در این روایت وجود دارد اینکه حضرت عباس قسم یاد کرد و به حضرت علی گفت: تو بعد از سه روز از دیگری دستور می گیری و خودت آمر نمی شوی و این به سبب قوت فراست حضرت عباس بود و حضرت علی هم در مقابل این قول حضرت عباس سکوت کرد. معلوم می شود که در قرآن و حدیث هیچ نصی در اینباره وجود ندارد.

ابن بطال در شرح صحیح بخاری می نویسد: «وفیه:أن الخلافه لم تکن مذکوره بعد النبى علیه السلام لعلى أصلاً، لأنه قد حلف العباس أنه مأمور لا آمر، لما کان یعرف من توجیه النبى علیه السلام بها إلى غیره، وفى سکوت على على ماقال العباس وحلف علیه دلیل على علم بما قال العباس أنه مأمور من غیره» – شرح ابن بطال.

علامه بدر الدین عینی می نویسد: «والمعنى أن النبی یموت بعد ثلاثه أیام وتصیر أنت مأموراً علیک بلا عز ولا حرمه بین الناس هذا من قوه فراسه العباس رضی الله عنه» -عمده القاری – (۳۳ / ۱۵۹)

قوله : (عبد العصا) أی : مأمور بسبب موته {صلى الله علیه وسلّم} ، وولایه غیره. حاشیه السندى على صحیح البخارى – (۴ / ۴۴)

دلیل دوم: حضرت عائشه صدیقه رضی الله عنها چنین وصیتی را تردید نموده است، چنانکه امام بخاری با سند خود روایت می کند که اسود فرمود: نزد حضرت عائشه رضی الله عنها این مطلب بیان شد که پیامبر صلی الله علیه و سلم خلافت را برای حضرت علی رضی الله عنه وصیت کرده است، حضرت عائشه در جواب فرمود: « مَنْ قَالَهُ لَقَدْ رَأَیْتُ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَإِنِّی لَمُسْنِدَتُهُ إِلَى صَدْرِی فَدَعَا بِالطَّسْتِ فَانْخَنَثَ فَمَاتَ فَمَا شَعَرْتُ فَکَیْفَ أَوْصَى إِلَى عَلِیٍّ» چه کسی این سخن را گفته است، یقینا من پیغمبر صلی الله علیه و سلم را در حالی دیدم که او را به سینه ام تکیه داده بودم در همین حال طشتی را خواست ناگهان شل شد و به یک جانب کج شد و طوری وفات کرد که من نفهمیدم، چگونه برای حضرت علی وصیت کرده است .

صحیح البخاری – بَاب مَرَضِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَوَفَاتِهِ وَقَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى { إِنَّکَ مَیِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَیِّتُونَ ثُمَّ إِنَّکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ تَخْتَصِمُونَ }.

دلیل سوم: امام بیهقی با سند خود از ابی وائل روایت کرده است که فرمود: به حضرت علی بن ابی طالب گفته شد: آیا برای ما جانشینی تعیین نمی کنی؟ در جواب فرمود: «ما استخلف رسول الله صلى الله علیه وسلم فأستخلف ولکن إن یرد الله بالناس خیرا فسیجمعهم بعدی على خیرهم ، کما جمعهم بعد نبیهم على خیرهم»

رسول الله صلی الله علیه و سلم جانشین تعیین نکرد که من جانشین تعیین کنم و لیکن اگر الله به مردم اراده خیر داشته باشد، بعد از من بر بهترین مردم آنها را جمع می کند، چنانکه همه مردم را بعد از پیغمبرشان بر بهترین شان جمع نمود

– دلائل النبوه للبیهقی – باب ما یستدل به على أن النبی صلى الله علیه وسلم لم یستخلف أحدا بعینه ولم یوص إلى أحد بعینه فی أمر أمته ، وإنما نبه على الخلافه بما ذکرنا من أمر الصلاه.
از این فرموده ی حضرت علی رضی الله عنه نیز معلوم می گردد که آنحضرت صلی الله علیه و سلم بصورت نص صریح جانشینی را بعد از خود تعیین نفرموده بود و نیز معلوم می شود که حضرت ابوبکر بهترین انسانها بعد از پیغمبر صلی الله علیه و سلم می باشد.
🖋️مفتی عبدالصمد غیاثی

◀️ تلگرام:
t.me/nedayesunnat
🆔️ اینستاگرام:
https://instagram.com/nedayesunnat