لفظ قربانی از” قربان” و قربان از “قرب” گرفته شده است وقربانی به معنی آن چیزی که به وسیله ی آن نزدیکی و تقرّب به الله عزّوجّل حاصل می گردد ، قربانی از ذبح حیوانی مخصوص، در زمانی مخصوص و با نیت تقرّب به الله عزّوجّل انجام می گیرد.
قربانی یک عبادت مالی و از شعائرمهم اسلام است ودرسال دوم هجری مشروع گردید. رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم درمدینه هرسال قربانی می کرد و مشروعییت آن ازقرآن وسنت واجماع امت ثابت است و برای کسیکه استطاعت دارد واجب است. *” و عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَنْ کَانَ لَهُ سَعَهٌ وَلَمْ یُضَحِّ فَلَا یَقْرَبَنَّ مُصَلَّانَا” [رواه أحمد وابن ماجه و صححه الحاکم ] پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده اند: کسی که مال داشته و قربانی برایش واجب شود اما قربانی نکند به مصلّی ما نزدیک نشود.
دلیل شرعی قربانی
*” فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ ” (کوثر/۲) پس برای پروردگار خود نماز بخوان و قربانی بکن. *” وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَکُمْ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ لَکُمْ فِیهَا خَیْرٌ” (حج: ۳۶) «و [قربانى کردن] شتران [درشت اندام] را برایتان از شعائر خداوند گردانیده‌ایم، در آن برایتان خیر است».
فضیلت قربانی از احادیث
*”عَنْ عَائِشَهَ أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَا عَمِلَ ابْنُ آدَمَ یَوْمَ النَّحْرِ عَمَلًا أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ هِرَاقَهِ دَمٍ وَإِنَّهُ لَیَأْتِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ بِقُرُونِهَا وَأَظْلَافِهَا وَأَشْعَارِهَا وَإِنَّ الدَّمَ لَیَقَعُ مِنْ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ بِمَکَانٍ قَبْلَ أَنْ یَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ فَطِیبُوا بِهَا نَفْسًا”[ رواه ابن ماجه والترمذی]. «بهترین و پسندیده‌ترین عمل انسان روز عید از دیدگاه خداوند، ذبح و ریختن خون قربانى است. در روز قیامت حیوان ذبح شده با شاخ‌ها، سُم‌ها و موهاى خود حاضر مى‌شود. (یعنى در برابر همەی این‌ها به شخص پاداش خواهد رسید) خون قربانى پیش از اینکه بر زمین بریزد مورد قبول حضرت حق واقع می‌شود، پس با ذبح قربانى خودتان را خوشحال کنید».
* “وعَنْ زَیْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَ قَالَ أَصْحَابُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا هَذِهِ الْأَضَاحِیُّ قَالَ سُنَّهُ أَبِیکُمْ إِبْرَاهِیمَ قَالُوا فَمَا لَنَا فِیهَا یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ بِکُلِّ شَعَرَهٍ حَسَنَهٌ قَالُوا فَالصُّوفُ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ بِکُلِّ شَعَرَهٍ مِنْ الصُّوفِ حَسَنَهٌ” [رواه أحمد والترمذى وابن ماجه].
«زید بن ارقم رضی الله عنه می‌گوید: از رسول اللّه – صلى الله علیه وآله وسلم – در مورد قربانى سؤال شد؟ فرمود: «سنت پدر شما ابراهیم – علیه السلام – است». سٶال شد، از این قربانى به ما چه می‌رسد؟ فرمود: «در برابر هر تار مو یک ثواب به شما می‌رسد.» سٶال شد، پس پشم چى؟ فرمود: «در برابر هر تار پشم نیز یک نیکى یا ثواب به شما خواهد رسید».
لفظ قربانی از” قربان” و قربان از “قرب” گرفته شده است وقربانی به معنی آن چیزی که به وسیله ی آن نزدیکی و تقرّب به الله عزّوجّل حاصل می گردد ، قربانی از ذبح حیوانی مخصوص، در زمانی مخصوص و با نیت تقرّب به الله عزّوجّل انجام می گیرد.
