روزها و اوقاتی از سال که از فضیلت و اجر ویژه ای برخوردارند

روزها و اوقاتی از سال که از فضیلت و اجر ویژه ای برخوردارند

بعضی از روزها و اوقات در طول سال از فضیلت ویژه ای برای عبادت برخوردارند و عبادت کردن در این اوقات که شریعت آنها را تعیین نموده دارای اجر بیشتری است ، از جمله:
۱- ماه مبارک رمضان :
در ماه مبارک رمضان درهای رحمت خداوند گشوده می شود وماه روزه و نماز و دعا و تلاوت بیشتر قرآن است و انجام عبادت در ماه مبارک رمضان سبب مغفرت گناهان می شود، پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرمایند:«مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ– هر کس، ماه مبارک رمضان را بقصد حصول ثواب، در عبادت بگذراند، تمام گناهان گذشته اش، مورد عفو قرار خواهند گرفت»( بخاری )
۲- ده شب آخر رمضان:
شب قدر در ده شب آخر ماه مبارک رمضان قرار دارد که عبادت در این شب از هزار ماه بیشتر است الله تعالی می فرماید:« لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ » ( قدر- ۳) «شب قدر از هزار ماه برتر است» و پیامبر صلی الله علیه وسلم درباره فضیلت این شب می فرماید :«مَنْ یَقُمْ لَیْلَهَ الْقَدْرِ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ – هرکه شب قدر را از روی ایمان و احتساب [به نماز] بایستد گناهان گذشته‌اش آمرزیده می‌شود، و هرکس رمضان را از روی ایمان و احتساب روزه گیرد گناهان گذشته‌اش آمرزیده می‌شود» (بخاری و مسلم)
۳- شش روز از ماه شوال که روزه گرفتن در آن فضیلت دارد.
«عَنْ أَبِى أَیُّوبَ الأَنْصَارِىِّ – رضى الله عنه – أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله علیه وسلم- قَالَ « مَنْ صَامَ رَمَضَانَ ثُمَّ أَتْبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالٍ کَانَ کَصِیَامِ الدَّهْرِ- از ابوایوب انصاری روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود:کسی که ماه رمضان و بدنبال آن شش روز از ماه شوال را روزه بگیرد مانند اینست که یک سال کامل روزه گرفته باشد». (مسلم)

۴- ده روز اول ذی الحجه خصوصا روز دهم ذی الحجه (روز عرفه) که روزه گرفتن در آن برای غیر حاجیان فضیلت دارد.
* «عَنْ أَبِی قَتَادَهَ رضی الله عنه قَالَ: سُئِلَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عن صَومِ یَوْمِ عَرَفَهَ، قَالَ:یُکَفِّرُ السَّنَهَ المَاضِیَهَ وَالبَاقِیَهَ – از ابوقتاده روایت است از پیامبر صلی الله علیه وسلم درباره روزه روز عرفه سؤال شد فرمود : گناهان سال گذشته و سال جاری را از بین می‌برد» (مسلم)
*قَالَتْ عَائِشَهُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَا مِنْ یَوْمٍ أَکْثَرَ مِنْ أَنْ یُعْتِقَ اللَّهُ فِیهِ عَبْدًا مِنْ النَّارِ مِنْ یَوْمِ عَرَفَهَ وَإِنَّهُ لَیَدْنُو ثُمَّ یُبَاهِی بِهِمْ الْمَلَائِکَهَ فَیَقُولُ مَا أَرَادَ هَؤُلَاءِ – از حضرت عایشه رضی الله عنها روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: روز عرفه روزی است که خداوند بیشترین بندگان را از جهنم آزاد می‌کندو [در این روز با رحمتش بیشتر از روزهای دیگر به بندگانش] نزدیک می‌شود و به وسیله آنها بر ملایکه مباهات می‌ کند و می‌فرماید: این بندگان چه می‌خواهند [تا به آن‌ها ببخشم]»(مسلم)

۵- ایام التشریق ( سه روز بعد از عید قربان):
منظور از ایام تشریق یا همان روزهای تشریق، روزهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم ذی الحجه می‌باشد، این روزها با غروب روز سیزدهم ذی الحجه پایان می‌یابند. در این روزها روزه گرفتن جایز نیست و بر اساس سخن رسول الله (صلی الله علیه وعلی آله وسلم) این روزها روزهای خوردن و نوشیدن و ذکر و شکر خداوند است.
«وَاذکُرُوا اللهَ فِی أیَّامٍ مَعدُوداتٍ (بقره)– و در روزهای مشخصی (سه روز ایام التشریق) خدا را یاد کنید».
۶- روز عاشورا وتاسوعا:
روزه گرفتن روز عاشوراء فضیلت بزرگى هست ازجمله گناهان یک سال گذشته محو می شود«عَنْ أَبی قَتَادهَ رضیَ اللَّه عَنْه، أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم سُئِلَ عَنْ صِیَامِ یَوْمِ عاشُوراءِ، فَقَال: « یُکَفِّرُ السَّنَهَ المَاضِیَهَ – از ابو قتاده رضی الله عنه روایت است که: رسول الله صلی الله علیه وسلم از روزهء روز عاشورا پرسیده شد و فرمود: « گناه سال گذشته را محو می کند ».
مستحب است که روز تاسوعاء نیز روزه گرفته شود، زیرا پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمود: « لَئِنْ بَقِیتُ إِلى قَابِلٍ لأصُومَنَّ التَّاسِعَ » (روایت مُسْلِم)، یعنى:” اگر تا سال آینده باقی ماندم حتماً روز تاسوعا (نهم محرم) را روزه خواهم گرفت “

۷- روز دوشنبه و پنج شنبه :
روزه گرفتن در (دو شننبه و پنج شنبه) موجب کفاره گناهان صغیره است و عبادت کردن در روز جمعه فضیلت بیشتری دارد.

همچنین در مورد روز دوشنبه و پنجشنبه می فرماید: « تعرض أعمال الناس فی کل جمعه مرتین: یوم الاثین و یوم الخمیس، فیغفر لکل عبد مومن إلا عبداٌ بینه و بین اخیه شحناء»یعنی: « اعمال مردم در هر هفته دو بار عرضه می گردد: روز دوشنبه و پنجشنبه، پس هر بنده مومنی بخشیده می شود مگر کسی که بین او و برادرش کینه ای(کدورت) باشد» (مسلم )

۸- سه روز از هر ماه که مستحب است این سه روز، سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم ماه باشد :
از ابوذر روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (یا أبا ذر، إذا صمت من الشهر ثلاثه أیم فصم ثلاث عشره، و أربع عشره، و خمس عشره) «ای ابوذر هرگاه سه روز از ماه را روزه گرفتی، روزهای سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم را روزه بگیر». (نسایی )
۹- روزه گرفتن زیاد در ماه محرم، از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «أفضل الصیام بعد رمضان شهر الله المحرم، أفضل الصلاه بعد الفریضه صلاه اللیل) – بهترین روزه بعد از ماه رمضان روزه ماه محرم و بهترین نماز بعد از نمازهای فرض نماز شب است». (مسلم )

۱۰- اکثر روزهای ماه شعبان:
ازعایشه روایت است : «ما رأیت رسول الله صلی الله علیه وسلم استکمل صیام شهر قط إلا شهر رمضان، و ما رأیته فی شهر أکثر منه صیاما فی شعبان – پیامبر صلی الله علیه وسلم را ندیدم که ماهی را کامل روزه بگیرد، مگر ماه رمضان و اورا ندیدم که در هیچ یک از ماهها به اندازه ماه شعبان روزه بگیرد». (متفق علیه)

۱۱- یک سوم آخر هر شب، که برای نماز شب و دعا وقت خوبی است و اجر بیشتری دارد.

*رسول الله صلّی‌الله‌‌علیه‌وسلّم فرمود: «علیکم بقیام اللیل فإنه دأب الصالحین قبلکم و قربه الی ربکم و مکفره اللسیئات و منهاه عن الإثم- نماز شب را لازم بگیرید که شیوه‌ی نیکان قبل از شما و وسیله‌ی قرب و نزدیکی به پروردگار است و کفاره‌ی بدی‌ها و بازدارنده از گناه است.»(ترمذی)

*«یَنْزِلُ رَبُّنَا کُلَّ لَیْلَهٍ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا، حِینَ یَبْقَى ثُلُثُ اللَّیْلِ الآخِرُ، یَقُولُ: مَنْ یَدْعُونِى فَأَسْتَجِیبَ لَهُ، مَنْ یَسْأَلُنِى فَأُعْطِیَهُ، مَنْ یَسْتَغْفِرُنِى فَأَغْفِرَ لَهُ»؛ پروردگار ما هر شب به آسمان دنیا با عنایت و رحمت‌های خاص متوجه می‌شود، وقتی که ثلث آخر شب به پایان رسد، می‌فرماید: کیست که مرا بخواند و من اجابتش کنم، کیست که از من سؤال کند و به او عطا کنم، کیست از من آمرزش بخواهد و من او را ببخشم؟(بخاری)

۱۲- روز جمعه:
*عَنْ أَوْسِ بْنِ أَوْسٍ الثَّقَفِیُّ رضی الله عنه سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ:«مَنْ غَسَّلَ یَوْمَ الْجُمُعَهِ وَاغْتَسَلَ، ثُمَّ بَکَّرَ وَابْتَکَرَ، وَ مَشَى وَلَمْ یَرْکَبْ، وَدَنَا مِنْ الْإِمَامِ، فَاسْتَمَعَ وَلَمْ یَلْغُ، کَانَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ عَمَلُ سَنَهٍ أَجْرُ صِیَامِهَا وَقِیَامِهَا – از اوس بن اوس ثقفی رضی الله عنه روایت است از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود:کسی که روز جمعه سرش را شسته و غسل بزند سپس زود به مسجد آمده و به اول خطبه برسد و پیاده رفته و از وسایل نقلیه استفاده نکند و به امام نزدیک شده و به خطبه گوش داده و کارهای بیهوده انجام ندهد. برای هر قدمی که برمی‌دارد ثواب یک سال روزه و نماز به او داده می‌شود».(أبو داود)
*عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ رضی الله عنه عَنْهُ أَنّ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ قَرَأَ سُورَهَ الْکَهْفِ فِی یَوْمِ الْجُمُعَهِ أَضَاءَ لَهُ مِن النُّورِ مَا بَیْنَ الْجُمُعَتَیْنِ». ( مستدرک رقم ۳۳۴۹ ، معرفه السنن بیهقی رقم ۱۸۳۷ ، صحیح الترغیب و الترهیب رقم ۷۳۶ )
از ابو سعید خدری رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: کسی که در روز جمعه سوره کهف را بخواند بین دو جمعه برایش نوری روشن می‌شود.