عدم آگاهی زوجین از حقوق و وظایف یکدیگر از مهمترین علل اختلافات خانوادگی است

عدم آگاهی زوجین از حقوق و وظایف یکدیگر از مهمترین علل اختلافات خانوادگی است

«وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُ‌وفِ وَلِلرِّ‌جَالِ عَلَیْهِنَّ دَرَ‌جَهٌ»(بقره: ۲۲۸)

از عواملی که به اختلافات خانوادگی دامن می زند، این است که زوجین نسبت به حقوقی که از جانب شریعت برایشان تعریف شده است، واقف نیستند و یا به آن عمل نمی کنند.

ازدواج، یک پیمان بسیار محکمی است که خداوند به وسیله آن، زن و مرد را به یکدیگر مرتبط ساخته و از آن طریق، فرزند به جامعه تحویل می دهند. برای اینکه زندگی زوجین با صفا و صمیمیت باشد شریعت مقدس اسلام وظایفی را برای هر یک از آن دو تعیین کرده که اگر به آن پایبند باشند قطعاً اختلافی صورت نخواهد گرفت. خداوند متعال می فرماید:«هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ»(بقره: ۱۸۷) آنان لباس شمایند و شما لباس آنانید.یعنی اگر بین زوجین اختلافی وجود دارد، باید آن را بپوشند و در بین خود آن را حل و فصل کنند و نگذارند این اختلاف به دیگران منتقل شود.
حقوق زن و مرد نسبت به یکدیگر زیاد است. شخصی از پیامبر اکرم(ص) در مورد حقوق زن سوال کرد. آنحضرت(ص) فرمودند: اگر برای خود لباس فراهم می کنی، برای زنت نیز فراهم کن و اگر به فکر غذا برای خود هستی به فکر غذای همسرت نیز باش. به همسر خود حرف زشت نگو. اگر میخواهی از زن خود دور بشی و قهر کنی، فقط در محیط خانه باشد تا دیگران مطلع نشوند. تأمین مسکن و نفقه زن بر دوش مرد است.

همچنین آنحضرت(ص) در حدیثی در مورد وظایف زن نسبت به مرد فرمودند: برای زنی که ایمان به خدا دارد، حلال نیست کسی را به خانه خود بیاورد در حالیکه که شوهرش دوست ندارد. زن حق ندارد بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود. زن حق ندارد از بستر وی فاصله بگیرد و باید در تمکین شوهر باشد. زن حق ندارد در صورت توان بیشتر جسمی نسبت به شوهرش، او را کتک بزند و مقابله به مثل کند، بلکه از او عذرخواهی کند و همدیگر را راضی کنند.

زوجین باید در دیانت یکدیگر بسیار متوجه باشند. در حدیث آمده که خداوند آن مرد یا زنی را رحمت می کند که نیمه شب بلند شود و همسرش را نیز بیدار کند و با یکدیگر عبادت خداوند را به جا آورند. این باعث می شود که مشکلات خانوادگی برطرف شود و اختلافات کم شود.

یکی دیگر از مسائلی که باعث اختلاف بین زوجین می شود، مسائل اقتصادی است. مدگرایی، اسراف بیش از حد و فقر مالی، باعث اختلاف بین زن و مرد می شود. زن وظیفه دارد با اجازه شوهر به اندازه ای خرج کند که اسراف نباشد. اما متأسفانه هم چشمی ها باعث شده است تا هر چقدر شوهر کار می کند، زود خرج شود و در نتیجه مرد از هزینه های زندگی به تنگ آید و اختلاف ایجاد شود. خداوند متعال می فرماید:«إِنَّ الْمُبَذِّرِ‌ینَ کَانُوا إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ»(اسراء: ۲۷) هر آینه که اسراف کاران برادران شیطانند.

یکی دیگر از مواردی که در زندگی زناشویی باعث ایجاد اختلاف می شود، خیانت و عدم وفاداری هر یک از زن و مرد در زندگی زناشویی است. وقتی در جامعه اسلامی، زن و مردی با هم ازدواج می کنند، اگر خدای ناکرده زن یا مرد با نامحرم خود ارتباط نامشروع داشته باشند، در حقیقت بر ضد اسلام کار کرده است.

هدف از ازدواج، صیانت دین، شخصیت و حفاظت از آبرو است. در روایات بسیار آمده که زنا کردن و نزدیک شدن به نامحرم، گناه کبیره است و مورد نکوهش و بازخواست قرار گرفته است. به همین جهت اگر شخص متأهلی این عمل زشت را انجام دهد باید سنگسار شود و اگر فرد مجردی مرتکب این عمل شود، باید صد ضربه شلاق بخورد. اگر خدای ناکرده افرادی پیدا شوند و از طریق نامشروع با دیگران ارتباط برقرار کنند و حدود شرعی را رعایت نکنند، این عمل در شریعت مقدس اسلام قابل تحمل نیست.
دین مقدس اسلام استعمال هر گونه از مواد مخدر را با نص صریح آیه قرآن و حدیث رسول الله (ص) حرام قرار داده است و مجوز شرعی ندارد.

دوستان ناباب، انسان را قدم به قدم به این مصیبت بزرگ گرفتار می کنند و بیشتر انسان های مجرم، همان کسانی هستند که به مواد مخدر معتاد هستند و برایشان هیچ چیز مهم نیست.

بعضی می گویند راه برگشتی از این عمل زشت نیست، اما اینطور نیست، بلکه با توبه نصوح، اراده قوی و راهکار مناسب می توانند به زندگی خود برگردند.

صحبت کردن از ازدواج مجدد ممکن است برداشت های مثبت یا منفی در پی داشته باشد. اما باید دانست که دین مقدس اسلام، ازدواج مجدد را مباح اعلام کرده است. ولی اگر شرایط ازدواج مجدد فراهم شد جایز است و مرتکب حرام نشده است. کسی که معتقد به حرام بودن ازدواج مجدد باشد گناه بزرگی مرتکب شده است و اگر به ازدواج مجدد نیز تأکید شود، باز هم مناسب نیست. خداوند متعال می فرماید:«وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِی الْیَتَامَىٰفَانکِحُوا مَا طَابَ لَکُم مِّنَ النِّسَاءِ مَثْنَىٰ وَثُلَاثَ وَرُ‌بَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَهً أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ ذَٰلِکَ أَدْنَىٰ أَلَّا تَعُولُوا »(نساء: ۳) و اگر ترسیدید که درباره‌ی یتیمان نتوانید دادگری کنید (و دچار گناه بزرگ شوید، از این هم بترسید که نتوانید میان زنان متعدّد خود دادگری کنید و از این بابت هم دچار گناه بزرگ شوید. ولی وقتی که به خود اطمینان داشتید که می‌توانید میان زنان دادگری کنید و شرائط و ظروف خاصّ تعدّد ازواج مهیّا بود) با زنان دیگری که برای شما حلالند و دوست دارید، با دو یا سه یا چهار تا ازدواج کنید. اگر هم می‌ترسید که نتوانید میان زنان دادگری را مراعات دارید، به یک زن اکتفاء کنید یا با کنیزان خود (که هزینه‌ی کمتری و تکلّفات سبکتری دارند) ازدواج

نمائید. این سبب می‌شود که کمتر دچار کجروی و ستم شوید و فرزندان کمتری داشته باشید.

مفسرین در ترجمه «الا تعولوا» می فرمایند: یعنی خیلی عیال دار نشوید یا اینکه شخص باعث نشود که مرتکب بی عدالتی و ظلم شود.

ازدواج مجدد در شرایطی برای شخصی برتر اعلام شده است. مثلاً: زنش بچه دار نمی شود و یا بیماری مزمن دارد. یا اینکه تعداد زنان بیشتر باشد و یا اینکه زن در تمکین مرد نباشد.

همچنین در شرایطی، ازدواج مجدد از درجه مباح بودنش تنزّل نموده است. مثلاً: در صورتی که نتواند عدالت را رعایت کند، یا زن اول را فراموش کند و یا زنان در آن جامعه کم هستند و یا از لحاظ اقتصادی در تنگنا قرار داشته باشد.

وقتی اطرافیان زن می بینند که شوهرش ازدواج مجدد کرده، فوراً تقاضای طلاق می کنند، این کار آنها درست نیست. اگر آن شخص شرایطش را دارا باشد هیچ اشکالی ندارد و اگر شرایط را دارا نباشد، حتی الامکان نباید طلاق دهد، بلکه با آنها صلح و سازش داشته باشد و خود را موظف به عدالت نماید.

آماری که امروز در مورد بروز اختلافات خانوادگی اعلام می شود، روز به روز در حال افزایش است. لذا باید خیلی مواظب باشیم تا خدای ناکرده، کانون گرم خانواده دچار تزلزل نشود.

مولوی حبیب الرحمن قهستانی در خطبه های جمعه (۴ اردیبهشت ماه ۹۴) اهل سنت خواف
منبع : پایگاه اطلاع رسانی احناف خواف